«Էստի համեցեքով» խնդիրը չի լուծվի

Տնտեսության զարգացման և ներդրումների նախարարությունը, «թևերը քշտած», ջանք ու եռանդ չխնայելով, փորձում է Հայաստանը գրավիչ դարձնել զբոսաշրջության համար: Մի խոսքով, իրականություն դարձնել անկախ Հայաստանի բոլոր կառավարությունների երազանքը:

Զբոսաշրջության զարգացումը, անշուշտ, կարևոր, նաև ռազմավարական նշանակություն ունի տնտեսության ակտիվության համար: Մեր հարևան Վրաստանը մեծ տեմպերով առաջ է գնում այդ ուղղությամբ: Սակայն արդյո՞ք Հայաստանի վարած քաղաքականությունը նպաստում է զբոսաշրջության զարգացմանը և գոնե մի փոքր նմանվում է այդ ուղղությամբ Վրաստանի կառավարության գործելաոճին: Եթե հետևենք հայրենի օրենսդրի գործողություններին, ապա տպավորություն կստեղծվի, որ այսքան տարիներ զբոսաշրջության ոլորտը չէր ակտիվանում, որովհետև չունեինք զբոսաշրջության զարգացման գործակալություն: Այն ձևավորվեց, մոտ վեց ամիս է` գործում է և փորձում է PR ծրագրերով ներկայացնել Հայաստանը: Դա շատ կարևոր գործ է, մեր օրերում առանց այդ ծրագրերի և լրատվամիջոցների ներգրավման դժվար կլինի ցանկալի տեղեկությունը տեղ հասցնել:

Բայց և այնպես համաձայնեք, որ մարդուց, այսինքն` հենց զբոսաշրջիկից ավելի լավ տեղեկատվական աղբյուր չի լինում: Ի՞նչ է տեսնում կամ ի՞նչ տեղեկատվություն է ստանում զբոսաշրջիկը Հայաստան գալուց առաջ: Առաջին հերթին զարմանքով տեղեկանում է, որ Հայաստանը չունի ազգային ավիափոխադրող՝ ավիաընկերություն: Սա, բնականաբար, հարց է առաջացնում` եթե Հայաստանը զարգացած երկիր է, ինչո՞ւ չունի սեփական ավիաընկերություններ: Այս իրողությանը բացասական առումով գումարվում է նաև ավիատոմսերի բարձր գինը: Որքան էլ կառավարությունը վստահեցնի, որ բաց երկնքի քաղաքականությունը նպաստում է ավիատոմսերի գների նվազեցմանը, փաստը հակառակն է ապացուցում, ինչն իր մաշկի վրա զգում է զբոսաշրջիկը: Այդ պատճառով է նաև, որ շատերը գերադասում են թռիչքներ իրականացնել Վրաստանից:

«Զվարթնոց» օդանավակայանում վայրէջք կատարելով` զբոսաշրջիկը զարմանում է օդանավակայանում վաճառվող մեկ բաժակ սուրճի գնից, էլ չխոսենք այլ ծառայությունների գներից: Օդանավակայանից զբոսաշրջիկը մուտք է գործում մայրաքաղաք և փորձում է ճանապարհին տեսնել մայրաքաղաքի մուտքին հարիր տեսարան: Բայց ճանապարհին տեսնում է մեկը մյուսի հետևից շարված կահույքի խանութներ և ոչ մի նոր բացահայտում` մայրաքաղաքի մուտքը խորհրդանշող: Ի դեպ, եթե այս տեմպերով կառուցապատվեն և վերակառուցման անվան տակ ոչնչացվեն պատմական շինությունները, ապա Երևանն ընդհանրապես կկորցնի իր հետաքրքրությունը զբոսաշրջիկի աչքում: Ավելին, մեր մայրաքաղաքը կկորցնի իր պատմական նշանակությունը, և զբոսաշրջիկին դժվար կլինի ապացուցել, որ Երևանը 2799 տարեկան է:

Զբոսաշրջիկը, որը նախընտրում է հանգստանալ կապուտաչյա Սևանում, Դիլիջանում կամ հայաստանյան մեկ այլ գեղատեսիլ վայրում, լուրջ խնդիրների առջև է կանգնում: Իհարկե, հյուրանոցային բիզնեսը Հայաստանում ցածր մակարդակի վրա չէ, յուրաքանչյուր օտարերկրացի զբոսաշրջիկ կարող է իր գրպանի համեմատ հյուրանոց կամ հանգստյան տուն գտնել: Սակայն, այդ տեղերում հանգիստը երկու օր անցկացնելուց հետո, մարդը պարապությունից գժվում է: Մեր մարզային նշանակության ճանապարհները թույլ չեն տալիս զբոսաշրջիկին հաճույքով քայլել, հատկապես աշնանից սկսած: Իսկ այն, որ մարզերում, ռեստորաններից բացի, զվարճանքի կամ մշակութային այլ օջախներ չկան, և հանգստյան տներն ու հյուրանոցները ոչինչ չեն ձեռնարկում զբոսաշրջիկի օրը հետաքրքիր դարձնելու համար, անհերքելի փաստ է: Այլ կերպ ասած, հանգիստը կազմակերպելու բոլոր ենթակառուցվածքները բացակայում են կամ էլ շատ ցածր մակարդակում են:

Սա մեր իրականությունն է, որը չի դիմանա Վրաստանի հետ համեմատությանը, էլ չխոսենք ներքին տուրիզմից: Ազատ տնտեսական հարաբերությունների անվան տակ հյուրանոցների և հանգստյան տների սեփականատերերը առանձին գնային մոտեցում չեն ցուցաբերում հայրենի զբոսաշրջիկների նկատմամբ: Հաշվի չառնելով Հայաստանի միջին աշխատավարձի չափը, գներ են սահմանում, որոնք թույլ չեն տալիս միջին եկամուտ ունեցող ընտանիքին մեկ շաբաթ ամբողջ ընտանիքով հանգստանալ: Մինչդեռ, ցանկացած երկրում գնային տարբեր քաղաքականություն է իրականացվում տեղի և օտարերկրյա քաղաքացիների նկատմամբ: Բնականաբար, այս իրավիճակում մեր քաղաքացիները նախընտրում են ավելի մատչելի գնով հանգստանալ Վրաստանում:

Եթե կառավարությանը հաջողվի վերը թվարկած խնդիրները ճիշտ ձևով լուծել, ապա այս ոլորտում զարգացում հնարավոր կլինի: Գուցե շատերն ասեն, թե պետությունն իրավունք չունի խառնվելու մասնավոր հատվածի գործերին: Այսպես մտածողներին հիշեցնենք, որ անգամ ԱՄՆ-ի պես երկրում պետությունը, հարկ եղած դեպքում, պետական ու մասնավոր չի հարցնում: Ինչը բնական է՝ պետական շահը ժողովրդի շահն է:

Ժասմեն ՎԻԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• ՃՇՀԱՀ-ն և Ստավրոպոլի «Հյուսիս-Կովկասյան դաշնային» համալսարանը հեռահար եղանակով ստորագրեցին «Մեծ Կովկաս կոնսորցիում ստեղծելու մասին» համաձայնագիրը
• «Հան­ցա­վոր ան­գոր­ծու­թ­յուն են դրսևո­րում ՀՀ իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը»
• «Ղա­րա­բա­ղյան խնդ­րի քա­ղա­քա­կան լու­ծու­մը պետք է գտն­վեր այս պա­տե­րազ­մից ա­ռաջ»
• ՃՇՀԱՀ-ի հետ համագործակցության շրջանակներում բացվեց ինտերակտիվ ուսուցման ռուսաց լեզվի առաջին կենտրոնը
• «Դուռ-լու­սա­մուտդ պինդ փա­կիր, ու­րի­շին գող մի հա­նիր»
• Կռա­պաշ­տու­թ­յու­նը քան­դեց Հա­յաս­տա­նը
• «Նո­յեմ­բե­րի 4-ի դրու­թ­յամբ Շու­շիում մեր դիր­քե­րը բո­լոր ա­ռում­նե­րով նպաս­տա­վոր են ե­ղել»
• «Որ­քան հիաս­թափ­ված եմ նախ­կին իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից, այն­քան էլ հիաս­թափ­ված եմ ներ­կա­յիս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից»
• ՃՇՀԱՀ-ն 6 մլն դրամ է փոխանցել «Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամին և «Հայրենիքի պաշտպանի վերականգնողական կենտրոն»-ին
• ՃՇՀԱՀ հոգաբարձունների խորհրդի նիստում մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին Ղարաբաղի պատերազմում իրենց կյանքը հանուն հայրենիքի զոհաբերած նահատակների հիշատակը
• «Պատերազմ և խաղաղության» նոր տարբերակը․ «վաճառված է» Արցախը, վտանգված է Հայաստանը
• Պա­տե­րազ­մի պայ­ման­նե­րում փաս­տա­թուղթն ին­չու՞ բո­վան­դա­կա­յին փո­փո­խու­թ­յուն չի կրել
• Արդեն ե­րեկ պետք է մե­կու­սաց­վեին և պար­տա­դիր թես­տա­վոր­վեին
• Գեր­շա­հույթ` պա­տե­րազ­մի հաշ­վին
• «Լար­վա­ծու­թ­յան մե­ծաց­մա­նը զու­գա­հեռ ես-ը ա­վե­լի է ձուլ­վում մենք-ին»
• «Հա­յե­րը ոչ միայն լավ գոր­ծա­րար­ներ են, այլև լավ մար­տիկ­ներ»
• ՃՇՀԱՀ-ը 15 մլն 500 հազար դրամ է փոխանցել «Հայաստան համահայկական հիմնադրամին»
• «Մեր ամ­րոց­նե­րի պա­տե­րի տակ լավ ջարդ են ու­տում և ու­տե­լու են»
• ՊԵԿ-ը միանձ­ն­յա՞ է ո­րո­շել
• Վլադ Ասատրյանը միաձայն վերընտրվեց ՃՇՀԱՀ հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ

Մեկնաբանություններ